MAGNETYZM- CO TO ZA SIŁA?

    ZAJĘCIA PRZYRODNICZE W SZKOLE PODSTAWOWEJ W ZAWIEPRZYCACH

Z magnesów korzystamy na co dzień.  Możemy je znaleźć czy to w szafkach, gdzie odpowiedzialne są za zatrzaskiwanie drzwi, czy  w naszych telefonach i dzwonkach do drzwi.

 Ich specyficzna cecha, czyli przyciąganie żelaza, kobaltu, niklu oraz przeważającej większości rodzajów stali, wynika z faktu, iż atomy substancji takiej jak np. żelazo to w rzeczywistości maleńkie magnesy, które poprzez nieuporządkowanie i ułożenie w przeróżnych kierunkach, niwelują wzajemnie swoje magnetyczne właściwości.  W chwili namagnesowania metalu, jego atomy ustawiają się w jednym kierunku, tworząc w ten sposób jeden wielki magnes.

Ważnym jest, że przeciwne bieguny przyciągają się wzajemnie a bieguny jednoimienne odpychają się wzajemnie. W obecnych czasach stosuje się również nowoczesne elektromagnesy, które swoje właściwości przyciągania metalowych przedmiotów zachowują jedynie wtedy, kiedy płynie przez nie prąd. Daje to możliwość regulowania ich mocy oraz zupełnego ich wyłączenia w dowolnej chwili.

PROPONUJEMY NASTĘPUJĄCE DOŚWIADCZENIA:

DOSWIADCZENIE 1

Potrzebny jest magnes i spinacze biurowe. Należy umieść spinacze na stole a magnes trzymać pod blatem stołu. Czy magnes działa przez stół? Czy będzie oddziaływał na spinacze?

 DOSWIADCZENIE 2

Do tego doświadczenia będą potrzebne opiłki żelaza, papier lub szkło i magnes sztabkowy. Wysypujemy opiłki na szkło lub papier a magnes kładziemy pod spodem. Opiłki skupią się przy końcach magnesu i widoczne będą linie magnetyczne.

Ziemskie pole magnetyczne występuje naturalnie wokół Ziemi i rozciąga się na kilkadziesiąt tysięcy kilometrów od Ziemi, a obszar, w którym ono występuje nazywa się ziemską magnetosferą. Pole magnetyczne Ziemi pochodzi głównie z jej wnętrza. 

Pole magnetyczne wpływa na klimat, a także na organizmy zwierząt, roślin i drobnoustrojów. Ciekawostką jest, iż prawdopodobnie orientacja ptaków podczas wędrówek jest związana z ich reakcją na pole magnetyczne. Stwierdzono także wpływ pola magnetycznego na organizmy astronautów (słabszego w kosmosie niż na Ziemi). 

Domino ułamkowe

Jak podzielić pizzę sprawiedliwie?

Wiele razy każdemu z nas zdarzyło się, że musieliśmy jakąś całość podzielić na części. Wtedy każdą część możemy zapisać w postaci ułamka .   

A co to jest ułamek i od kiedy funkcjonuje w matematyce? 

Ogólne pojęcie stosunku dwóch liczb zostało wprowadzone przez pitagorejczyków w VI w. p.n.e. Poprzedzający ich Babilończycy i Egipcjanie używali jedynie ułamków z licznikiem 1. Słowo ułamek pochodzi od wywodzącego się z łaciny fractio, przekładu z arabskiego kasr - złamany, a zatem ułamki to liczby złamane, gdzie mianownik określa, licznik liczy.

Współczesny sposób zapisu ułamków pochodzi od matematyków hinduskich, zapisywali oni licznik i mianownik, nie używając jednak kreski rozdzielającej. Dodanie kreski rozdzielającej zawdzięczamy Arabom tłumaczącym dzieła Hindusów. W Europie jako pierwszy w swoich pracach znane do dziś oznaczenie ułamków publikuje włoski matematyk Fibonacci.

W każdym ułamku wyróżniamy licznik, który liczy i mianownik, który określa na ile części została podzielona całość. Licznik od mianownika oddzielony został kreską ułamkową, która zastępuje nam dzielenie. 

Tyle teorii! Praktyka na zajęciach matematycznych w SP w Januszówce była dużo przyjemniejsza – tylko szkoda, że ta pizza była tylko wyimaginowana.

źródło:

http://www.math.edu.pl/ulamki-zwykle

Deltoid

  Na dwóch ostatnich spotkaniach zgłębialiśmy „tajniki” figur płaskich i przestrzennych. Przypominaliśmy sobie lub poznawaliśmy ich nazwy ( kto wie jak wygląda DELTOID? ). Wskazywaliśmy różnice, odnajdywaliśmy wierzchołki, boki, ściany, krawędzie. Tworzyliśmy z figur płaskich matematyczne obrazki i konstruowaliśmy różnorodne figury przestrzenne.

JAK TO DZIAŁA?- OBWÓD ELEKTRYCZNY

JAK TO DZIAŁA?- OBWÓD ELEKTRYCZNY-21.01.2014
Prąd elektryczny to uporządkowany ruch ładunków elektrycznych (dodatnich lub ujemnych). Nośnikami tych ładunków mogą być elektrony lub jony.

Źródła energii  dzieli się na:

• nieodnawialne, czyli surowce energetyczne, tj.: węgiel kamienny, węgiel brunatny, ropa naftowa, gaz ziemny, torf, łupki i piaski bitumiczne, pierwiastki promieniotwórcze (uran, tor i rad);
• odnawialne, do których należy siła spadku wody, energia wiatru, energia słoneczna, energia wody morskiej (prądów, fal, pływów, różnic temperatury), energia geotermiczna i energia biomasy.

Uczniowie podjęli się budowy różnych obwodów elektrycznych. Najpierw jednak dowiedzieli się co to jest obwód elektryczny.

 To układ elementów tworzących drogę zamkniętą dla prądu elektrycznego.
Warunkiem przepływu prądu elektrycznego jest istnienie pola elektrycznego i swobodnych nośników ładunku elektrycznego.

Praktycznie oznacza to, że potrzebne jest źródło prądu (napięcia) elektrycznego oraz przewodniki (przewody i odbiorniki) elektryczne tworzące zamknięty obwód ze źródłem prądu.

Stały prąd elektryczny wykorzystujemy w wielu urządzeniach.
Instalacja elektryczna w samochodzie jest w dużej mierze instalacją stałego prądu elektrycznego.

Zasilanie całej elektryki samochodu dokonuje się z akumulatora ładowanego w czasie jazdy przez alternator.

Obwody komputera też w znacznej części zasilane są stałym prądem elektrycznym.

Podobnie jest także w telefonie komórkowym.

Obwody elektryczne 

Najprostszym obwodem prądu stałego jest układ złożony z:

- baterii,

- przewodów

- odbiornika.

Obwód składa się ze źródła napięcia (źródła siły elektromotorycznej SEM) z oporem wewnętrznym r, przewodów (bez oporu), odbiornika o oporności R.
Wykorzystanie ziemniaków jako źródła energii
Wytworzenie energii elektrycznej z ziemniaków możliwe jest dzięki połączeniu ich w tak zwane ogniwo galwaniczne. Są nim dwie elektrody (metale) zanurzone w elektrolicie, czyli substancji zdolnej do przenoszenia ładunku między elektrodami. Kiedy zachodzą reakcje między elektrodą, a elektrolitem produkowany jest prąd.

Materiały 

 ziemniaki, gwoździe ocynkowane, gwoździe miedziane, izolowany przewód, najprostszy woltomierz ;

Wykonanie 

Wbij w ziemniak gwóźdź miedziany i gwóźdź ocynkowany. Po podłączeniu do gwoździ woltomierza powinno pojawić się napięcie. Właśnie stworzyłeś ogniwo chemiczne. 

Doświadczenie jest bezpieczne. 

Jak powstają kryształy?

    Uczniowie poznali na zajęciach dwa rodzaje mieszanin:

-mieszaniny jednorodne czyli roztwory np. , benzyna, solanka, cukier z wodą,  roztwory wodne soków, ocet. 

-mieszaniny niejednorodne np.  piasek z wodą, zaprawa murarska, opiłki żelaza w wodzie, kawa mielona z wodą. 

Następnie dowiedzieli się podstawowych informacji o roztworach nasyconych i nienasycnych.

Roztwór nasycony to roztwór, który w określonych warunkach termodynamicznych (ciśnienie, temperatura) nie zmienia swego stężenia w kontakcie z substancją rozpuszczoną. W praktyce oznacza to, że bez zmian warunków termodynamicznych z roztworu nasyconego nie wytrąca się żaden osad, ale nie można też w nim rozpuścić już więcej substancji.

Roztwór nienasycony to roztwór, w którym w danej temperaturze można rozpuścić jeszcze pewną ilość danej substancji.

Jednym ze sposobów rozdzielania mieszanin jest krystalizacja.

Polega  ona na wydzielaniu się z roztworu substancji w postaci kryształków wskutek np. odparowania wody (rozpuszczalnika).

OGRÓD CHEMICZNY-21.01.2014

Na zajęciach uczniowie założyli hodowlę kryształów. A oto w jak prosty sposób można to zrobić.

Potrzebne pomoce: 

- słoik   

- woda, 

- sól, 

- krótki patyczek lub ołówek,

- nitka lub sznurek

  

Wykonanie doświadczenia: 

Należy przygotować roztwór nasycony soli kuchennej: dodawaj stopniowo soli do wody wytrwale mieszając. Dobrze jest mieszaninę podgrzać, aby ułatwić rozpuszczanie soli. Jeżeli zauważysz, że mimo mieszania sól nie chce się już rozpuszczać – otrzymałeś roztwór nasycony.

Otrzymaną solankę wlej do słoika do ok ¾ jego wysokości. Do patyczka przywiąż wełniany sznurek lub nitkę. Patyczek połóż na słoiku w ten sposób, aby nitka dotykała dna słoiczka. 

Odstaw słoik w ustronne miejsce. Uzbrój się w cierpliwość. Woda stopniowo będzie parowała ze słoika, a sól będzie ulegała krystalizacji i osadzała się na ściankach słoika oraz na nitce/sznurku. 

Im dłużej będzie przebiegał proces parowania i krystalizacji, tym większe będą kryształy soli. Rozważnie zatem dobierz miejsce, w którym będzie stała hodowla, nie musi być szczególnie jasne (dostęp światła nie wpływa na przebieg krystalizacji, ułatwia za to obserwację), ani zbyt ciepłe (wtedy krystalizacja przebiega szybko, a kryształy są małe).

Warto również sporządzić notatki w czasie realizacji doświadczenia jak również zapisywać spostrzeżenia dotyczące wzrostu naszej hodowli kryształów.